Zo moet je handelen bij brand

Brand: we maken het natuurlijk liever niet mee. Gelukkig kun je veel doen om de kans op brand te verkleinen. Maar wat als je toch geconfronteerd wordt met een brand in of om het huis? Wat moet je dan doen? We hebben op deze pagina een aantal tips voor je op een rij gezet.

Rookmelders redden levens
De meeste slachtoffers van een brand raken gewond of komen om het leven door het inademen van rook en niet door de brand zelf. Vooral ’s nachts is een brand erg gevaarlijk, omdat je reukorgaan is uitgeschakeld als je slaapt. Een rookmelder kan dan het leven van jou of een dierbare redden. Daarnaast kan het helpen een brand zo snel mogelijk te ontdekken.

Materiële schade door rook en brand zorgt er vaak voor dat je dagen of soms zelfs weken of maanden niet naar huis kunt en dat veel persoonlijke eigendommen – voor altijd – beschadigd zijn. Rookmelders in huis zijn sinds juli 2022 verplicht. Klik hier voor meer informatie over rookmelders.

Bel 112 en geef deze informatie door
Is er brand (geweest)? Bel dan altijd 112, maar zorg eerst dat je zelf op een veilige plek staat. Sluit tijdens het vluchten de binnendeuren. Het duurt namelijk even voordat de brandweer er is, waardoor je gemiddeld zo’n 10 minuten op jezelf aangewezen bent. Je kunt die tijd gebruiken om ervoor te zorgen dat de brandweer bij aankomst zo snel mogelijk aan de slag kan. Dit doe je door de 112-centralist meer over de brand te vertellen, zoals:

  • Staat iedereen veilig buiten?
  • Wat brandt er en hoe groot is de brand?
  • Waar brandt het?
  • Wat is de snelste route naar de brand?
  • Zijn de binnendeuren gesloten?
  • Is de woning nog toegankelijk of moet er iets geforceerd worden?

Wacht vervolgens de brandweer op zodat je meer kan vertellen over de situatie.

Brand in huis

De meest voorkomende oorzaken

Veel woningbranden ontstaan tijdens het koken. Blijf daarom altijd in de keuken aanwezig. Ook is het belangrijk dat je weet hoe je een vlam in de pan blust. Daarover vertellen we je op deze pagina meer.

Wees extra alert tijdens het koken

Een vetbrand kun je niet blussen met water. Afdekken is daarom de beste oplossing. Dit kun je doen door de pan af te dekken met een passende deksel, een dienblad of een snijplank. Zorg dat de vlammen niet richting jou gaan of trek snel ovenhandschoenen aan.

Door de pan af te dekken, stopt de zuurstoftoevoer. Vergeet niet het kooktoestel en de afzuigkap uit te zetten en blijf uit de rook. Laat de pan afgedekt staan (ga er dus niet mee lopen!) en bel 112 voor een nacontrole door de brandweer. Vlam in de pan zorgt regelmatig voor een woningbrand doordat de brand zich via bijvoorbeeld de afzuigkap verspreidt. Een vetvrije afzuigkap is daarom erg belangrijk.

Afdekken is meestal de beste oplossing. Wij raden het gebruik van een blusdeken dan ook af, omdat niet alle dekens hiervoor geschikt zijn. Ook moet je erg behendig zijn met een blusdeken om dit zonder gevaar te kunnen doen. Hetzelfde geldt voor een brandblusser met klasse F (geschikt voor vet). De kans is aanwezig dat je in een kleine ruimte, met zo’n blusser de brand groter maakt doordat je met kracht in het vet spuit.

Verschillende soorten brand: dit moet je doen

Een persoon in brand zien staan is een heftige gebeurtenis. Des te moeilijker om kalm te blijven en het juiste te doen. Heb je een BHV-training gevolgd en oefen je jaarlijks met een blusdeken? Dan kun je er één gebruiken. Het is dan wel belangrijk dat het blusdeken aan de muur hangt. Je moet er namelijk aan trekken om de deken uit de verpakking te krijgen. Bedek eerst de nek, zodat de vlammen niet naar het gezicht gaan.

Is er geen blusdeken aanwezig of heb je niet geoefend met een blusdeken? Zorg dan dat iemand over de grond rolt en dat de persoon zo snel mogelijk – zeker 10 minuten – onder een lauwe kraan staat. Verwijder alle kleding onder de douche en bel altijd 112. Meer informatie over eerste hulp bij brandwonden is hier te vinden.

Staat een vaste stof zoals hout, papier of textiel in brand? Blus dan met water. Een tuinslang op een haspel is een mooie oplossing. Zo weet je zeker dat je genoeg water hebt en kun je op afstand blijven. Daarnaast zijn ook de meeste brandblussers geschikt (Klasse A). Is de brand buiten? Ook zand of aarde is geschikt om een brand te blussen. Zorg er altijd voor dat je niet te dichtbij komt en uit de rook blijft.

Heeft een brandbare vloeistof vlam gevat? Dan spreken we vaak van een plasbrand. Een schuimblusser is dan het meest geschikte blusmiddel. Gebruik de worplengte van de blusser, hou zoveel mogelijk afstand en blijf uit de rook. Blus met het schuim van links naar rechts. Het schuim vormt een laagje en dekt de brandende vloeistof af. Spuit de blusser helemaal leeg.

Gebruik geen water en spuit nooit van dichtbij. Doe dit met een boogje of door indirect te blussen via bijvoorbeeld een muur. Zo maak je de plas niet groter. Bel altijd 112, zodat de brandweer een nacontrole kan doen.

Een accubrand is een erg vervelende brand, vooral door de heel giftige rook. Rook is altijd giftig, maar een accubrand brengt een nog groter gevaar met zich mee. De meeste accu’s bevatten lithium. Een lithiumbrand is moeilijk te bestrijden. Dit vergt vakmanschap. Laat een accubrand dan ook altijd over aan de brandweer en zorg dat je jezelf en anderen in veiligheid brengt. Sluit binnendeuren en bel buiten zo snel mogelijk 112. Benoem duidelijk dat het gaat om een accubrand.